Straatnamen kiezen: geen kwestie van likes en stemmen

In Wijnegem moeten er binnenkort voor de site Ertbrugge drie nieuwe straatnamen en twee namen voor pleinen en op de site Renotec een straatnaam toegekend worden.

En een straatnaam is voor eeuwig of toch voor een hele lange tijd!

Het gemeentebestuur (Dorpspartij Durf! en NV-A) heeft hiervoor, onder de noemer van bevolkingsparticipatie, een poll georganiseerd.

We kunnen niet genoeg herhalen dat WIJ voor Wijnegem een grote voorstander is van burgerparticipatie, maar enkel als deze op een gecontroleerde en wettelijke manier verloopt.

En hier liep het jammer genoeg opnieuw fout...

Wat is de normale procedure?

De wettelijke procedure is kort samengevat de volgende:

• Het College van Burgemeester en Schepenen vraagt aan de plaatselijke historische kring of heemkring om een passende naam voor te stellen, gelet op de wettelijke bepalingen (zie onderaan in dit bericht).

• Dit voorstel wordt door de Cultuurraad bekrachtigd.

• Het antwoord van de Cultuurraad gaat naar het College van Burgemeester en Schepenen en wordt daarna op de Gemeenteraad gebracht ter goedkeuring.

  
  

Tot februari 2025 was dit in Wijnegem de gang van zaken en zijn er nooit problemen geweest met de deskundigheid van de heemkring en dus ook de naamgeving van de nieuwe straten.

Een interessante chronologie

• 31/10/2024

  College van Burgemeester en Schepenen start de procedure voor naamgeving van de nieuwe straten op.

  Zoals gebruikelijk worden suggesties gevraagd aan de Heemkundige Kring, met als bijkomende vraag om op zoek te gaan naar gepaste namen die verwijzen naar vrouwen uit Wijnegem. Wijnegem heeft immers momenteel amper één straat die naar een vrouw genoemd is, de Helenalei.

  De heemkring stelde een zestal namen voor, allen verwijzend naar een Wijnegemse vrouw en passend binnen het wettelijk decreet rond de naamgeving van straten.

  
  

• 10/01/2025

  Op de Instagram- en de Facebookpagina van de gemeente lezen we volgende sympathieke oproep om Wijnegmnaar aan te zetten om enthousiast mee te zoeken:

  Straat zoekt naam! Plein zoekt identiteit!

  Laat je inspireren door de Wijnegemse natuur, geschiedenis of cultuur. Wil je graag een straat vernoemen naar een persoon? Hou er dan rekening mee dat hij of zij al 10j. overleden moet zijn. Veel succes, wie weet vereeuwigen we jouw idee wel op een straatbord!’

  
  

  Het bericht wordt door 22 mensen geliket, waaronder leden van het gemeentebestuur en de gemeenteraad.

  
  

  Alles kan blijkbaar, als het maar ergens iets met Wijnegem te maken heeft, geen nuancering naar de voorwaarden van het decreet en al zeker geen oproep om eindelijk straten en pleinen naar vrouwen te vernoemen. Ook de vermelding dat een persoon 10 jaar zou moeten overleden zijn om een straatnaam te krijgen, is fout. Een absolute verbod bestaat enkel voor nog levende personen.

  
  

• 22/1/2025

  In een post op de sociale media vraagt het lokaal bestuur de Wijnegemse burger om vóór 30 januari te stemmen op de namen van zijn of haar keuze. Dit kan online gebeuren of via een stembrief aan het onthaal van het gemeentehuis of de balie van ’t Gasthuis.

  
  

  Meteen verschijnen er allerhande oproepen op sociale media om voor bepaalde voorgestelde namen te stemmen, ware campagnes worden opgestart. Waar blijft de objectiviteit? Is de populariteit van bepaalde indieners of voorstellen van namen belangrijker dan de essentie van de zaak?

  
  

  De stemprocedure is echter ook niet waterdicht. Online moet men op punt van eer (!) aanduiden dat men inwoner van Wijnegem is, maar men kan wel meerder keren stemmen en er is geen controle om te zien of de stemmer echt wel van Wijnegem is; daarnaast kan men zoveel papieren formulieren invullen als men wil. We hebben het geprobeerd en het was zeer gemakkelijk om te frauderen. Welke waarde kan er worden gehecht aan dergelijke ‘stemming, poll’?

Wettelijke bepalingen uit het decreet

De wettelijke bepalingen over hoe het geven van straatnamen moet verlopen, worden

bepaald in het Decreet tot bescherming van de namen van de openbare wegen en pleinen (uit 28/1/1977)

Enkele belangrijke punten:

§ 1. Bij het vaststellen van de naam van openbare wegen en pleinen of het wijzigen van deze naam wordt bij voorkeur geput uit gegevens van de plaatselijke geschiedenis, het kunst- en cultuurleven, de toponymie en de volkskunde.

§ 2. De naam van een nog levende persoon mag niet worden gebruikt.

In aanmerking komen enkel de namen van uit historisch, wetenschappelijk of algemeen-maatschappelijk oogpunt belangrijke figuren.

Hierbij wordt de voorkeur gegeven aan figuren die voor de gemeente of voor de onmiddellijke omgeving van betekenis zijn geweest.

Indien in de naam van openbare wegen of pleinen gebruik werd gemaakt van een eigennaam, bevatten de naamborden een beknopte toelichting van de gekozen benaming.

Conclusie

WIJ voor Wijnegem gaat mee voor de wettelijke procedure, de deskundigheid van de historische kring Jan Vleminck en gaat niet akkoord met de werkwijze van het ontspoorde gemeentebestuur.

Burgerbevragingen kunnen deze adviezen zeker versterken, maar de taak van de adviesraden is juist om te zorgen voor beslissingen gebaseerd op inhoud en niet op emotie.

Wanneer de uitkomst van een burgerbevraging afwijkt van het standpunt van de adviesraden, vinden we een open en transparant toelichting noodzakelijk.